Sáng nay, ngày 3/3/2022 (tức 3/3 âm lịch), tại Khu di tích Côn Sơn, Ban QLDT Côn Sơn – Kiếp Bạc phối hợp cùng Giáo hội Phật giáo tỉnh Hải Dương tổ chức Lễ giỗ Đệ Nhị tổ thiền phái phật giáo Trúc Lâm – Pháp Loa tôn giả (1330 – 2022).
Đệ nhị tổ thiền phái Phật giáo Trúc Lâm – Pháp Loa tôn giả
Tham dự lễ giỗ có bà Nguyễn Thị Thùy Liên – Trưởng ban QLDT Côn Sơn – Kiếp Bạc; ông Lê Duy Mạnh – Phó trưởng ban QLDT Côn Sơn – Kiếp Bạc; ông Nguyễn Văn Cường – Phó trưởng ban QLDT Côn Sơn – Kiếp Bạc; Thượng tọa Thích Thanh Viễn – Phó trưởng ban trị sự Phật giáo Trung ương tỉnh Hải Dương cùng các tăng, ni và nhân dân thập phương tham dự.
Lễ giỗ được diễn ra theo nghi thức truyền thống gồm: Lễ dâng hương, lễ cúng Phật, cúng Thánh, cúng Trúc Lâm Tam tổ, tụng kinh, cúng chúng sinh…
Pháp Loa tên thật là Đồng Kiên Cương, sinh ngày 7 tháng 5 năm 1284, tại thôn Đồng Hòa, hương Cửu La, Nam Sách, Hải Dương, cha là Đồng Thuần Mậu, mẹ là Vũ Từ Cứu. Một hôm, thân Mẫu nằm mộng thấy có người trao cho thanh thần kiếm, từ đó bà mang thai. Khi sinh đặt tên là Kiên Cương. Sư thiên tư đĩnh ngộ, miệng không nói lời ác, ăn không thích thịt cá.
Năm 20 tuổi (1304), Ngài xin Điều Ngự xuất gia. Điều Ngự trông thấy bằng lòng, nói: “Kẻ này có đạo nhãn, sau ắt làm pháp khí, vui vẻ tự đến đây!”. Điều Ngự cho hiệu là Thiện Lai, dẫn về liêu Kỳ Lân (Côn Sơn) cạo tóc và cho thọ giới Sa di. Năm Sư 24 tuổi, Điều Ngự vì Sư giảng Đại Huệ Ngữ Lục. Ngày 15 tháng 5 tại đỉnh Ngọa Vân, Điều Ngự lấy y bát và viết “tâm kệ” trao cho Sư. Năm 1308, Sư vâng lệnh Điều Ngự làm lễ nối pháp trụ trì tại chùa Siêu Loại và làm chủ Sơn môn Yên Tử, trở thành đệ nhị tổ của thiền phái Trúc Lâm.
Năm 1313, Pháp Loa đến chùa Vĩnh Nghiêm định chức cho Tăng đồ. Chúng tăng từ đây mới có sổ bộ. Trong cuộc đời tu hành, Ngài đi khắp nơi giáo hóa, cho xây hàng ngàn chùa tháp, tiêu biểu như Côn Sơn, Thanh Mai, Hồ Thiên. Đúc tượng Phật hơn 1300 vị, tạo Đại già lam 2 ngôi, xây 5 ngọn tháp, lập hơn 200 sở Tăng đường, độ Tăng Ni 15.000 người, in một bộ Đại Tạng Kinh, đệ tử đắc pháp hơn 3.000 người, thành Đại pháp sư có 6 vị.
Tại Côn Sơn, Pháp Loa đã cho mở các cuộc đại hội chúng tăng, nghe các quốc sư giảng kinh thuyết pháp. Xây dựng nơi đây thành tăng viện đào tạo tăng ni, giảng kinh thuyết pháp. Dưới thời trụ trì của Pháp Loa, Phật giáo phát triển rộng khắp, tăng ni đệ tử nhiều, văn bia “Thanh mai Viên Thông tháp bi” ghi: “Các đệ tử của Sư (Pháp Loa) có: Quang ở Côn Sơn, Ngung ở Quế Đường, Huy ở Ngân Sơn, Ngân ở Diễn Châu, Thuần ở Nhân Kiệt, Nhãn ở Quỳnh Lâm… Đệ tử trên 3000 người đều liệt kê trong đồ tịch”. Như vậy, chùa Côn Sơn dưới thời Pháp Loa đã được xây dựng, tôn tạo trở thành một trong những trung tâm của Phật giáo Trúc Lâm. Pháp Loa đã phát triển các công trình kiến trúc, hoàn thiện các cơ sở Phật giáo ở Côn Sơn.
Năm 1330, Sư trở bệnh thị tịch, thọ 46 tuổi. Đệ tử theo lời phó chúc của Sư, thỉnh nhục thân lên nhập tháp tại Thanh Mai sơn, hiệu là Viên Thông Bảo Tháp.
Những tác phẩm của Sư gồm có: “Đoạn sách lục”, “Tham thiền chỉ yếu”, “Kim cương đạo tràng Đà-La-Ni kinh”, “Tán pháp hoa kinh khoa sơ”, “Bát nhã tâm kinh khoa”.
Do tình hình dịch Covid – 19, Lễ giỗ Đệ nhị tổ Trúc Lâm – Pháp Loa tôn giả được tổ chức thu gọn, đảm bảo tính trang trọng, đúng nghi thức truyền thống, tri ân công đức lớn lao của Đệ nhị tổ Trúc Lâm – Pháp Loa tôn giả đối với sự nghiệp phát triển Phật giáo Việt Nam nói chung và sự phát triển chùa Côn Sơn nói riêng, đồng thời thể hiện được lòng thành kính của thế hệ con cháu hôm nay đối với bậc Thánh nhân.
BAN QLDT CÔN SƠN – KIẾP BẠC