Lễ hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc diễn ra vào tháng 8 Âm lịch hàng năm, đem lại những ấn tượng về một không gian văn hóa lễ hội nhiều sắc màu, đậm đà bản sắc văn hóa tín ngưỡng của dân tộc với nhiều hoạt động truyền thống.
 |
|
Du khách nô nức về dự Lễ hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc vào mỗi tháng 8 Âm lịch. |
“Tháng tám giỗ Cha, tháng ba giỗ Mẹ” là câu tục ngữ được dân gian lưu truyền như nhắc nhớ hướng về truyền thống, đạo nghĩa. Theo phong tục cổ truyền địa phương tính theo lịch Âm, nếu tháng ba người dân hướng về các đền, điện thờ Mẫu để giỗ Mẹ – ngày hóa của Thánh mẫu Liễu Hạnh, thì tháng tám là ngày giỗ Cha – Vua cha Bát Hải Đại Vương, tức Đức Thánh Trần được thờ ở Kiếp Bạc, thành phố Chí Linh (Hải Dương).
 |
|
Diễn xướng hầu Thánh tại sân đền Kiếp Bạc. |
Hàng năm, vào khoảng thời gian từ ngày 10 đến 20/8 Âm lịch, nhân dân và du khách từ khắp nơi lại đổ về vùng đất Chí Linh, tỉnh Hải Dương để đắm mình trong không khí truyền thống tràn đầy sắc màu văn hóa dân gian, được gìn giữ tiếp nối qua nhiều thế hệ của Lễ hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc.
Trong những ngày diễn ra lễ hội, có các nghi thức tế lễ truyền thống, diễn xướng dân gian và những tiết mục biểu diễn nghệ thuật đặc sắc.
Theo đó, phần lễ có Lễ Cáo yết; Cúng Phật, Thánh, Hội đồng Trần Triều; Lễ khai ấn và ban ấn đền Kiếp Bạc; Lễ rước bộ; Lễ tưởng niệm ngày mất của anh hùng dân tộc Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn; Lễ tưởng niệm ngày mất của anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi; Lễ cầu an; Lễ giỗ Đức Thánh Trần…
 |
|
Lễ rước bộ tại lễ hội. |
Phần hội là những tiết mục như Đua thuyền truyền thống, Trình diễn nghệ thuật múa Rối nước, Diễn xướng hầu Thánh, Diễn xướng hội quân trên sông Lục Đầu, Hội hoa đăng…
 |
|
Tái hiện cảnh hội quân trên sông Lục Đầu. |
Mở màn lễ hội, sau Lễ Cáo yết, người dân và du khách sẽ được hòa mình vào nghi lễ Diễn xướng hầu Thánh. Đây là một loại hình sân khấu tổng hợp vừa có ca, múa, diễn xướng, vừa có nghi lễ bái tế, trừ tà, ban lộc và là nghi thức sinh hoạt tâm linh cổ truyền ở đền Kiếp Bạc.
 |
|
Những chiếc thuyền được trang hoàng cờ hội, binh khí… nhiều màu sắc. |
Từ năm 2006, lễ hầu Thánh đã được phục dựng ở Lễ hội Kiếp Bạc dưới hình thức liên hoan diễn xướng hầu Thánh trong các ngày diễn ra lễ hội. Cũng tại đêm này, Lễ khai ấn và ban ấn đền Kiếp Bạc diễn ra.
Tiếp theo, Lễ rước bộ và Lễ hội quân trên sông Lục Đầu cũng được coi là điểm nhấn độc đáo trong lễ hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc. Đây là một hoạt động diễn xướng nhằm tái hiện sức mạnh của quân đội thời Trần.
 |
|
Màn biểu diễn múa lân. |
Dưới sông, lễ hội quân dàn dựng, tái hiện cảnh Quốc công tiết chế Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn duyệt quân năm 1285, với sự tham gia của hàng chục chiếc thuyền của các ngư dân và người dân trong vùng được trang hoàng cờ hội, binh khí và trang phục nhiều màu sắc.
Trên bờ là những màn biểu diễn múa lân, rồng, quyền, gậy, kiếm… của hàng trăm võ sinh với các chủ đề: Hào khí Đông A, Hùng khí Lục Đầu và Ca khúc khải hoàn tạo nên khung cảnh hoành tráng, hào hùng của hội quân khi xưa.
 |
|
Tòa tháp 9 tầng tượng trưng cho trục nối, giao thoa trời – đất, âm – dương và sự hòa đồng của Tam giáo đồng nguyên Nho – Phật – Lão. |
Nối tiếp chuỗi các hoạt động, Lễ cầu an và Hội hoa đăng mang lại nhiều ấn tượng cho người dân và du khách thập phương. Vào đêm hội, cả một khúc sông Vạn Kiếp bừng lên bởi ánh sáng của tòa tháp 9 tầng cùng hàng ngàn chiếc đèn hoa đăng nhiều sắc màu được xếp trải dài theo triền đê. Buổi lễ nhằm tưởng niệm các anh hùng, liệt sỹ đã hy sinh vì Tổ quốc, cầu cho vong hồn của những kẻ xâm lược bại trận ở các thời đại được siêu thoát.
Sau phần lễ, hàng ngàn bông hoa đăng thắp sáng được mọi người truyền tay nhau thả xuôi theo dòng sông Lục Đầu, nhằm gửi gắm những ước nguyện đến thế giới linh thiêng, cầu mong một cuộc sống luôn no ấm, hạnh phúc và yên bình.
 |
|
Lễ cầu an trên đê sông Lục Đầu. |
Tham dự Lễ hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc hàng năm không chỉ có người dân trong vùng mà còn đông đảo du khách các tỉnh, thành phố trong nước và ngoài nước. Sự kiện đem lại những cảm nhận, ấn tượng riêng biệt về một không gian văn hóa lễ – hội nhiều sắc màu, đậm đà bản sắc văn hóa tâm linh, tín ngưỡng của dân tộc với nhiều hoạt động giàu ý nghĩa nhân văn và có giá trị giáo dục lịch sử sâu sắc.
 |
|
Những bông hoa đăng thắp sáng được mọi người truyền tay nhau thả xuôi theo dòng sông Lục Đầu. |