LINH THIÊNG LỄ TẾ TẠI ĐỀN ANH HÙNG DÂN TỘC NGUYỄN TRÃI

Trước khi lễ tế diễn ra, ban thờ trước cửa đền Nguyễn Trãi và phía trong đền được trang trí, bày biện đầy đủ lễ vật, hương hoa. Lễ vật gồm mâm ngũ quả, rượu, xôi, thủ lợn; bánh chưng, bánh giầy do các đoàn nghệ nhân 12 huyện, thị xã, thành phố tham dự Hội thi bánh chưng, bánh giầy dâng lên.

Trên nền nhạc lưu thủy hành vân phối hòa nhịp trống, chiêng, đội nghi lễ khu dân cư Chúc Thôn, phường Cộng Hòa (Chí Linh) gồm 70 quan tế viên mặc trang phục chỉnh tề tiến hành tế theo nghi thức truyền thống.

Buổi tế diễn ra trong hơn 1 giờ, gồm 4 tuần. Tuần 1: dâng hương (đội tế dâng hương ngoài sân đền thờ, đội cờ đứng hai bên); tuần 2: dẫn rượu (đội tế dâng đài rượu từ ngoài sân vào bên trong đền); tuần 3 và tuần 4 tương tự như tuần 2.

Dự lễ tế còn có đội rước cờ gồm các phụ nữ được chọn lựa tại địa phương mặc trang phục tốt đỏ đứng trang nghiêm từ thềm đá xuống đến sân đền. Bà Hoàng Thị Yến, 70 tuổi, người khu dân cư Chúc Thôn đã nhiều năm nay mặc trang phục tốt đỏ dự lế tế. Gia đình bà Yến có 4 người đều tham gia các nghi thức truyền thống này. Bà Yến cho biết được làm thành viên đội tế là một vinh dự đối với bất cứ người dân nào. Để chuẩn bị cho lễ tế, bà cùng các phụ nữ trong khu dân cư dậy từ 4 giờ sáng để sửa soạn vào đền.

Ông Nguyễn Tiến Đạt, Trưởng Đội nghi lễ khu dân cư Chúc Thôn cho biết lễ tế tại đền Nguyễn Trãi vào dịp Lễ hội mùa xuân Côn Sơn – Kiếp Bạc là một trong những hoạt động giàu bản sắc văn hoá, thể hiện truyền thống, đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”. Tế lễ được hiểu là việc dâng hương báo cáo, mời các quan thần khu đất, anh linh tiên tổ, danh nhân văn hoá Nguyễn Trãi và các hậu duệ về chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật của con cháu, phù trì quốc thái dân an, mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, bội thu…

“Hiện trong khu vực này chỉ còn khu dân cư chúng tôi duy trì được nghi thức tế lễ truyền thống tại đền Nguyễn Trãi. Các thế hệ người dân từ đời này qua đời khác cứ thế bảo tồn, gìn giữ. Họ coi đây là trách nhiệm và thể hiện lòng biết ơn đối với công lao vì dân, vì nước của lớp lớp cha ông đi trước, trong đó có danh nhân Nguyễn Trãi”, ông Đạt cho hay.

Rất nhiều du khách về trẩy hội mùa xuân Côn Sơn – Kiếp Bạc được chứng kiến lễ tế tại đền Nguyễn Trãi. Chị Hoàng Cẩm Vân đến từ Quảng Ninh chia sẻ: “Đây là lần đầu tôi được xem các nội dung một buổi tế lễ. Phải nói rất đặc sắc, trang trọng và giàu ý nghĩa. Hoạt động này giúp tôi thêm hiểu, trân trọng và biết ơn sâu sắc trước những đóng góp to lớn của Anh hùng dân tộc, danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi đối với dân tộc ta”.

Trong khói trầm lan tỏa và không khí linh thiêng, chủ tế nêu bật công lao của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới, người đã gắn bó mật thiết cuộc đời và tên tuổi với Côn Sơn, người có công đưa quốc gia, dân tộc đến với thái bình thịnh trị, người dân no ấm, tươi vui.

Lễ tế dịp đầu xuân tại đền thờ Nguyễn Trãi là tế khai xuân, tế kỳ phúc cho quốc thái dân an, phong đăng hòa cốc, thế giới hòa bình.

Ngoài lễ tế trong lễ hội mùa xuân, vào Lễ hội mùa thu Côn Sơn – Kiếp Bạc hằng năm, tại đền thờ còn diễn ra lế tế và lễ tưởng niệm ngày mất của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa Nguyễn Trãi – người được ví tựa vì Sao Khuê trên bầu trời Đại Việt.

Với tài năng, nhân cách của mình, ông đã được vua Lê Thánh Tông ban khen “Ức Trai tâm thượng quang Khuê tảo” – Ức Trai lòng sáng tựa Sao Khuê, như Tổng Giám Đốc UNESCO Amadou Mahta Mbro, tháng 5.1980 viết trên Tạp chí Europe: Những chuyên gia nghiên cứu các trước tác của Nguyễn Trãi quả quyết rằng không cần phải chọn lựa một cách trừ lọc trong tác phẩm của ông. Mỗi bộ phận của trí tuệ bách khoa của ông lại đã dẫn tới các bộ phận khác: nhà thơ không tách rời nhà chính trị, nhà đạo đức không tách rời nhà hoạt động. Cuộc đời và sự nghiệp của ông, những tư tưởng của ông đã phát triển và chín muồi cho đến khi cùng viên mãn.