Ngày 21/12/2024 tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Côn Sơn – Kiếp Bạc (thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương), Viện Trần Nhân Tông phối hợp cùng Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Hải Dương đồng chủ trì tổ chức Hội thảo khoa học “Huyền Quang Tôn giả – Đệ tam tổ Thiền phái Trúc Lâm (1254-1334) – Kỷ niệm 770 năm sinh và 690 năm viên tịch”.
Tham dự Hội thảo, về phía Bộ Giáo dục và Đào tạo có PGS.TS. Nguyễn Kim Sơn, Ủy viên Trung ương Đảng, Đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT.
Về phía Giáo hội Phật giáo Việt Nam có HT.TS. Thích Quảng Tùng, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Từ thiện xã hội Trung ương GHPGVN; TT.TS. Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Phật giáo Quốc tế Trung ương GHPGVN; GS.TS. Lê Mạnh Thát, Phó Viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh; TT. Thích Thanh Vân, Trưởng ban Trị sự GHPGVN tỉnh Hải Dương; TT. Thích Thanh Viễn, Phó Trưởng ban Trị sự GHPGVN tỉnh Hải Dương, Trưởng ban Trị sự GHPGVN TP. Chí Linh, Trụ trì chùa Côn Sơn.
Về phía tỉnh Hải Dương có ông Lê Văn Hiệu, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Hải Dương, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh; ông Lê Văn Bằng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; ông Nguyễn Thành Trung, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh; bà Nguyễn Thị Thùy Liên, Trưởng Ban Quản lý di tích Côn Sơn – Kiếp Bạc và Đại diện các phòng, ban Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP. Chí Linh.
Về phía Viện Trần Nhân Tông có PGS. TS. Nguyễn Tiến Vinh, Viện trưởng; GS. TSKH. Vũ Minh Giang, Chủ tịch Hội đồng khoa học và Đào tạo Viện; PGS.TS. Dương Thị Thu Hà, Phó Viện trưởng; cán bộ, giảng viên, nghiên cứu viên, nghiên cứu sinh, doanh nghiệp, đối tác của Viện.
Hội thảo cũng thu hút nhiều các học giả có bài viết và các nhà khoa học, nhà nghiên cứu quan tâm.
Phát biểu khai mạc, thay mặt cho Tỉnh uỷ tỉnh Hải Dương, ông Lê Văn Hiệu đã khái quát chung về tình hình chung của tỉnh Hải Dương và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, di sản tại địa phương, đặc biệt là những di sản liên quan đến Phật giáo Trúc Lâm.
Ông Lê Văn Hiệu, phát biểu khai mạc
Trong báo cáo đề dẫn, PGS.TS. Nguyễn Tiến Vinh, Viện trưởng Viện Trần Nhân Tông, đã tái hiện cuộc đời và sự nghiệp của Huyền Quang Tôn giả, nhấn mạnh vai trò của ông đối với Phật giáo thời Trần – giai đoạn hoàng kim của Phật giáo Đại Việt. Báo cáo khẳng định, Thiền phái Trúc Lâm đã kế thừa và phát huy các giá trị tinh hoa, đóng góp vào sự phát triển toàn diện của Đại Việt. Tỉnh Hải Dương, nơi tọa lạc chùa Côn Sơn – một trong ba trung tâm Phật giáo thời Trần, là địa danh gắn liền với dấu ấn của Huyền Quang Tôn giả.
PGS.TS. Nguyễn Tiến Vinh, báo cáo đề dẫn
PGS.TS. Nguyễn Tiến Vinh cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục nghiên cứu ở nhiều góc độ để làm rõ hành trạng, tư tưởng và vai trò của Đệ tam tổ Huyền Quang, đồng thời khai thác những giá trị từ sự nghiệp của ông trong đời sống đương đại. Hội thảo lần này được xem là tiền đề cho việc phối hợp nghiên cứu giữa Viện Trần Nhân Tông và tỉnh Hải Dương, nhằm làm sáng tỏ vai trò của Phật giáo đối với các vấn đề xã hội hiện nay.
Hội thảo nhận được 17 báo cáo tham luận từ các chuyên gia, nhà khoa học uy tín trên cả nước. Các tham luận đều là các khảo cứu, thảo luận công phu không chỉ là về hành trạng sự nghiệp mà còn về vai trò, đóng góp của Huyền Quang Tôn giả trong Phật giáo Trúc Lâm nói riêng và Phật giáo truyền thống của dân tộc nói chung từ nhiều góc độ như: tư tưởng thiền học; triết lý tu hành; hoạt động văn hoá, học thuật; biên soạn thư tịch; sáng tác thơ, phú; chuẩn hoá nghi lễ Phật giáo.
Ảnh: Chủ toạ điều hành Hội thảo phiên 1
Ảnh: Chủ toạ điều hành Hội thảo phiên 2
Hội thảo đã tập trung nghiên cứu và thảo luận đối với hai nội dung chính tương ứng với 2 phiên thảo luận: (1) Sự nghiệp tu hành và đặc sắc tư tưởng của Đệ tam tổ Huyền Quang Tôn giả; (2) Bảo tồn, phát huy giá trị di sản của Đệ tam tổ Huyền Quang Tôn giả.
Hội thảo trực tiếp lắng nghe các báo cáo tham luận của: TT.TS Thích Đức Thiện, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Trị sự, Trưởng ban Phật giáo Quốc tế Trung ương GHPGVN; HT. Thích Thông Thiền, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thiền học Bắc truyền Phó trụ trì Thiền viện Chơn Không, TP. Vũng Tàu; GS.TS. Lê Mạnh Thát, Phó Viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh; TT.TS. Thích Nguyên Đạt, Giảng viên Viện Trần Nhân Tông; TT. Thích Tâm Hạnh; Phó Ban quản trị Thiền phái Trúc Lâm, Trụ trì Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã (Huế); TT.ThS. Thích Thanh Vân, Trưởng ban Trị sự GHPGVN tỉnh Hải Dương; GS.TS Nguyễn Hùng Hậu, Giảng viên cao cấp Viện Trần Nhân Tông; GS.TS. Đinh Khắc Thuân, Giảng viên cao cấp Viện Trần Nhân Tông; PGS.TS Trần Đăng Sinh; Giảng viên cao cấp Viện Trần Nhân Tông; Ni sư.TS Thích Nữ Hạnh Tâm, Giảng viên Viện Trần Nhân Tông.
Tại phiên thảo luận, Hội thảo ghi nhận được rất nhiều ý kiến trao đổi sôi nổi, phong phú, đa dạng, cởi mở đến từ các nhà khoa học, nhà nghiên cứu và các học giả có mặt trong Hội trường. Các học giả khẳng định, việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản của Huyền Quang Tôn giả trên nhiều phương diện khác nhau là tiền đề nghiên cứu quan trọng, có tầm vóc về Phật giáo Trúc Lâm trong bối cảnh hiện nay, đặc biệt tại 3 tỉnh Hải Dương, Quảng Ninh, Bắc Giang.
Nhân Hội thảo lần này, PGS.TS. Nguyễn Kim Sơn chia sẻ, hiện nay các xu hướng nghiên cứu về Phật giáo Trúc Lâm mới chỉ tập trung nhiều vào Quảng Ninh và Bắc Giang. Côn Sơn là vùng đất hoạt động rất mạnh của Trúc Lâm, vì vậy đây là việc cấp thiết cần tiếp tục bàn thêm trong thời gian tới.
Trong khuôn khổ Hội thảo, Đoàn Đại biểu và các học giả sẽ có chuyến tham quan thực địa tại chùa Côn Sơn, nơi lưu giữ nhiều dấu ấn lịch sử, văn hóa gắn liền với Huyền Quang Tôn giả.
MỘT SỐ HÌNH ẢNH TẠI HỘI THẢO:
